'Elsevier ziet opmars van vrouwen in wetenschap' - Elsevier Gender Report 2020

De kloof tussen Nederlandse mannelijke en vrouwelijke wetenschappers slinkt, maar volledige gendergelijkheid in de wetenschappelijke wereld is nog niet in zicht. Wel neemt het verschil tussen mannen en vrouwen – o.a. qua aantallen werkzame professionals en publicatie-output – in de wetenschap in Nederland snel af in vergelijking met de rest van Europa. Toch blijft Nederland anno 2020 nog altijd onder het Europese gemiddelde. Ook wereldwijd heeft een slinkende genderkloof nog niet tot volledige pariteit in de wetenschapssector geleid. Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde Gender Report van Elsevier, het informatie- en data-analysebedrijf voor wetenschap en gezondheidszorg. De internationale studie wordt voor de derde keer uitgebracht in het kader van de Internationale Vrouwendag (8 maart) en biedt inzicht in de wereldwijde staat van gendergelijkheid in de wetenschap en de positie van Nederland op dat gebied. Blijkens het rapport neemt de genderkloof tussen mannelijke en vrouwelijke wetenschappers – onder meer qua aantallen wetenschappers, publicaties, citaties en beurzen – wereldwijd af. Daarbij is Nederland bezig met een inhaalslag, al is er nog zeker geen sprake van gendergelijkheid. Van het aantal actieve wetenschappelijke auteurs in Nederland was twee decennia geleden slechts een kleine twintig procent vrouw. In de afgelopen jaren steeg dat aandeel naar zo’n 33 procent. Daarmee bevindt Nederland zich nog altijd onder het Europese gemiddelde van 36 procent.

Nederland maakt inhaalslag – vooral jonge, vrouwelijke wetenschappers maken opmars
De in verhouding snel slinkende wetenschappelijke genderkloof in Nederland is onder meer het gevolg van het relatief grote aantal jonge vrouwelijke wetenschappers in Nederland. Van de wetenschappers die tussen 2014 en 2018 voor het eerst publiceerden is iets meer dan de helft vrouw, zo ziet ook Michiel Kolman, Senior Vice President Information Industry Relations bij Elsevier, die zich binnen het bedrijf inzet voor verschillende initiatieven op het gebied van diversiteit en inclusiviteit: ‘Hoewel er nog veel werk te verzetten valt om de genderverhoudingen in balans te krijgen, bevat dit rapport hoopvolle informatie over de positie van de vrouw in de Nederlandse wetenschap. We zien dat jonge, vrouwelijke wetenschappers niet alleen goed vertegenwoordigd zijn, ze leveren gemiddeld ook meer publicaties af dan hun voorgangers. De opmars van de vrouwelijke wetenschapper is belangrijk, want we weten dat diversiteit leidt tot betere wetenschap.’

Groeiend besef in Nederlandse academie
Ook Lidwien Poorthuis, managing director en senior policy officer bij het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren (LNVH) is verheugd met de positieve ontwikkelingen die het rapport laat zien. Ze roept op door te pakken en alert te blijven. ‘Er is in Nederland nog altijd sprake van een weinig inclusieve wetenschapscultuur. Bij elke stap op de academische carrièreladder neemt het percentage vrouwen drastisch af. We constateren gelukkig een enorme toename in de aandacht voor gendergelijkheid in de academie. Willen we deze trend verduurzamen, zo laat ook het rapport zien, dan is aandacht voor het bereiken van gelijkheid in aantallen niet genoeg en zullen we moeten focussen op cultuurverandering. Collectief commitment op het thema is cruciaal en het is mooi om te zien dat dit besef in de Nederlandse academie steeds groter wordt’.

Genderkloof wereldwijd
Het Elsevier-rapport verschaft inzicht in de positie van vrouwen in de wetenschap in alle lidstaten van de Europese Unie en in 15 andere landen, waaronder de Verenigde Staten, Japan en Australië. De verschillen worden in alle onderzochte landen kleiner, maar alleen in Argentinië is de wetenschappelijke sector in balans: 51 procent van de actieve wetenschappers is daar vrouw. In Japan is dat percentage het laagst, met slechts 15 procent actieve vrouwelijke wetenschappers.

Elsevier lanceert nieuw adviesorgaan Inclusion & Diversity Advisory Board
De uitkomsten sterken Elsevier in haar inspanningen om de positie van vrouwen in de wereldwijde wetenschap verder te versterken. Elsevier streeft ernaar – in lijn met het vijfde Sustainable Development Goal van de Verenigde Naties – om gendergelijkheid te bewerkstelligen en de ontwikkeling van vrouwen en meisjes wereldwijd te stimuleren. Om die ambitie kracht bij te zetten, lanceert Elsevier een nieuw, onafhankelijk adviesorgaan: het Inclusion & Diversity Advisory Board. In de nieuwe adviesraad zetelen internationaal toonaangevende wetenschappers van verschillende disciplines. Zij gaan zich vanuit de raad inspannen om inclusie en diversiteit in de academische wereld aan te jagen. 

Lees ook dit artikel van het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP): 'Elsevier ziet opmars van vrouwen in de wetenschap'